2008’de yasanan küresel ekonomik kriz birçok ülkeyi kaynak yaratma konusunda yeni arayışlara itmiş ve bu ülkelerin hükümetleri yabancı yatırımcılara oturum hakları ya da vatandaşlık vererek ülkelerinin kaynak ihtiyaçlarına çözüm olmuşlardır.
2017 yılına gelindiğinde, küresel anlamda artan ekonomik ve politik riskler, ülkeler arasındaki gerginlikler; yatırımcılara yönelik oturum ve vatandaşlık programlarına olan talebin,2017 yılında olduğu gibi artan bir eğilimle devam edeceğini gösteriyor.
Türk yatırımcılar için 2017 yılının en popular olabilecek ülkelere bir bakacak olursak:
a) Ekonomik Vatandaşlık Veren Ülkeler:
Malta – Antigua & Barbuda – Dominika – Grenada
b) Yatırım Yoluyla Oturum Veren Ülkeler:
Yunanistan – Portekiz – İspanya – Italya
Yunanistan
Yunanistan oturum programı 2017 içerisinde Türkler için en çok talep görecek ülke programlarından biri olmaya adaydır. Kültürel ve coğrafi yakınlık, benzer yeme – içme zevki, eğlence anlayışı ile Yunanistan halihazırda yurtdışı seyahatseverler için tercih edilen bir AB ülkesidir.
Yunanistan en az 250 bin EURO gayrimenkul yatırımı yapan AB dışı ülke vatandaşlarına Yunanistan’da sürekli oturum hakkı vermektedir. Yunanistan’da sürekli oturum alan yatırımcılar AB Schengen bölgesi içerisinde vizesiz dolaşım hakkına da sahip olurlar. Oturum hakkı çalışma hakkını vermez ancak yatırımcılar şirket kuruluşu yoluyla kendi işini yapabilirler.
Oturum her 5 yılda bir yapılan yatırımın devam etmesi koşuluyla uzatılır. Oturum başvurusuna aileler anne – babalarını dahil edebilirler. Çocuklar, oturum haklarını 21 yaşına kadar kullanabilirler, daha sonra 24 yaşına kadar uzatım alınabilir.
Yunanistan’da gayrimenkul yatırımı yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlardan biri; sınırlarındaki adalarda ve şehirlerde yabancıların gayrimenkul alımlarının sınırlandırılmış ya da özel izne tabi tutulmuş olmalarıdır. Yatırım için en sağlıklı bölgeler Atina, Selanik, Girit, Mikonos olarak düşünülebilir.
Yunanistan yatırım yoluyla oturum başvuruları ortalama 3 ay sürmektedir.
Portekiz
Özellikle bu programlardan; yoğun bir şekilde bir vatandaşlık programı gibi tanıtılan Portekiz Altın Vize programına (PGRP) değinmekte fayda var.
PGRP 8 Ekim 2012’de yürürlüğe giren, AB ülkesi dışındaki ülke vatandaşlarına Portekiz’de yatırım yoluyla yaşama, çalışma hakkı veren bir programdır.
Yatırım şartlarına bakıldığında Portekiz’de en çok tercih edilen iki yöntem aşağıdaki gibidir:
• 500 bin EURO gayrimenkul yatırımı
• 1 milyon EURO finansal yatırım
Yönetmeliklerde yer alsa da uygulamada daha detaylı ve pürüzlü bir süreç gerektirdiği için, çok fazla kullanılmayan diğer yatırım şartları:
• 10 kişilik istihdam yaratacak işletme
• 350 bin EURO gayrimenkul yatırımı (30 yaş üzeri bina / kentsel dönüşüm bölgesi)
• 350 bin EURO AR-GE yatırımı
• 250 bin EURO sanatsal, mimari yatırım, tarihi eserlerin korunması yatırımı
• 500 bin EURO girişim sermayesi yatırımı
Oturum izni sürekli değildir; bu hak yatırımın devamına bağlı olarak ve yılda ortalama 7 gün (1. yıl 7 gün, 2 – 3. yıl toplam 14 gün, 4 – 5. yıl toplam 14 gün) Portekiz’de bulunma zorunluluğunu yerine getirerek ilk sene sonunda ve sonrasında da her iki senede bir yapılacak yenilemelerle devam ettirilir.
